Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh và một số địa phương đã khởi tổ nhiều vụ án, khỏi tố bị can về tội “Bắt, giữ người trái pháp luật”, “Cưỡng đoạt tài sản” với mục đích yêu cầu trả nợ do vay mượn với lãi suất cao, không có khả năng trả nợ. Đã có sự xâm nhập và mở rộng hoạt động của các băng nhóm tội phạm từ các địa phương khác vào địa bàn tỉnh hoạt động với hình thức rất tinh vi, núp bóng kinh doanh dịch vụ cầm đồ, cho vay tín dụng ngày càng nhiều; các đối tượng tổ chức phát, dán tờ rơi quảng cáo với nội dung chào mời hấp dẫn như “Cho vay tiền nhanh gọn, không thế chấp”, “Cho vay nhanh, có tiền liền”... trên khắp các tuyến đường, nơi công cộng, khu vực dân cư để tiếp cận người vay có nhu cầu được giải ngân sớm. Cùng với đó, Giám đốc Công an tỉnh tiếp nhận nhiều đơn thư của quần chúng Nhân dân có nội dung cầu cứu và tố giác hành vi vi phạm của các đối tượng như sử dụng vũ khí nóng, hung khí nguy hiểm khủng bố tinh thần, uy hiếp, đe dọa giết người, bắt giữ người trái pháp luật, gây thương tích...để buộc nạn nhân và gia đình phải trả nợ.
Tờ rơi quảng cáo cho vay được gián công khai tại một nhà dân ở phường Hòa Thuận, TP.Tam Kỳ
Để kịp thời phòng ngừa, đấu tranh có hiệu quả với tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động cho vay nặng lãi, siết nợ, đòi nợ theo kiểu “xã hội đen” như: Giết người, Bức tử, cố ý gây thương tích, Bắt giữ người trái pháp luật, Cưỡng đoạt tài sản, Hủy hoại tài sản, Đánh bạc và Tổ chức đánh bạc..., Giám đốc Công an tỉnh chỉ đạo Công an các đơn vị, địa phương đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến về phương thức, thủ đoạn hoạt động của tội phạm cho vay nặng lãi, siết nợ, đòi nợ theo kiểu “xã hội đen” cũng như hậu quả, tác động từ việc vay nặng lãi đến kinh tế của cá nhân, gia đình, trật tự an toàn xã hội để người dân nâng cao cảnh giác, chủ động phòng ngừa. Đồng thời, tổ chức phát động phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, tại các địa bàn cơ sở nhằm vận động quần chúng nhân dân tích cực phát hiện, tố giác tội phạm và phối hợp với lực lượng Công an trong đấu tranh, trấn áp tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động cho vay nặng lãi; tẩy xóa, tháo gỡ các tờ rơi quảng cáo về hoạt động cho vay trên tất cả các tuyến đường, nơi công cộng, khu dân cư. Tăng cường công tác quản lý nhà nước về an ninh, trật tự đối với các ngành nghề kinh doanh có điều kiện, nhất là dịch vụ cầm đồ; thường xuyên tổ chức kiểm tra, xử lý các hành vi vi phạm liên quan đến an ninh, trật tự của các cơ sở kinh doanh có điều kiện; phối hợp với ngành văn hóa tăng cường kiểm tra, phát hiện, trực tiếp xử lý và tham mưu UBND các cấp xử lý nghiêm các hành vi dán, vẽ tờ rơi quảng cáo về hoạt động cho vay trên tất cả các tuyến đường, nơi công cộng, khu dân cư làm ảnh hưởng đến mỹ quan, trật tự an toàn xã hội, giao thông theo quy định tại Nghị định 28/2017/NĐ-CP ngày 20/3/2017 của Chính phủ. Đồng thời tăng cường các biện pháp phòng ngừa, phát hiện xử lý kịp thời các trường hợp vi phạm pháp luật.
Để tránh trở thành nạn nhân của cho vay nặng lãi, Công an Quảng Nam khuyến cáo: Mọi công dân nên hết sức thận trọng và cảnh giác trước những phương thức, thủ đoạn tín dụng đen và cho vay nặng lãi. Đặc biệt, không vay mượn tiền của các đối tượng cho vay qua số điện thoại được treo, dán trên tờ rơi, cột điện..., nếu có thoả thuận giao dịch dân sự phải bảo đảm đúng quy định của pháp luật. Khi phát hiện những hành vi như trên, người dân nên báo ngay cho cơ quan Công an nơi gần nhất để được hỗ trợ kịp thời.
NHẬN DIỆN HÀNH VI “CHO VAY NẶNG LÃI”
Ảnh minh họa – nguồn Internet
Đặc điểm
Một số cơ sở, cá nhân hoạt động kinh doanh dịch vụ cầm đồ; tư vấn, hỗ trợ tài chính; mua bán, trao đổi, cho thuê xe máy, ô tô… (gọi chung là hình thức kinh doanh tài chính); hoạt động có hoặc không có đăng ký kinh doanh… để cho vay tiền hoặc cầm cố tài sản với lãi suất cao (khoảng 30%/01 tháng), thủ tục đơn giản, không đúng với quy định của Nhà nước (có trường hợp không cần bất cứ điều kiện bảo đảm nào vẫn có thể vay được tiền…). Các đối tượng kinh doanh dưới hình thức này thường thành lập các công ty, cửa hàng kinh doanh để hợp pháp hóa, cá biệt một số không có cơ sở, địa điểm cụ thể mà biến tướng theo dạng câu kết với nhau ở nhiều địa bàn trong và ngoài tỉnh…
Phương thức, thủ đoạn
Giao dịch cho vay thường là thỏa thuận ngầm, việc vay nợ thường được chuyển hóa bằng cách viết giấy nhận tiền để xin việc làm vào các cơ quan nhà nước, thế chấp tài sản có giá trị cao (nhà, đất, ô tô) với giá thấp có công chứng hoặc buộc người vay tiền phải làm thủ tục bán tài sản cho đối tượng, sau đó thuê lại tài sản ... Ngoài ra các đối tượng còn tìm cách móc nối với một số cán bộ ngân hàng để “cò”, “môi giới” cho vay nặng lãi. Các đối tượng có thể tìm cách làm trung gian, bỏ vốn phục vụ việc “đáo nợ” cho những người vay ngân hàng đến hạn, hưởng lãi suất cao từ phía người vay. Cá biệt, một số đối tượng có biểu hiện hoạt động “tín dụng đen”, lập dự án để vay vốn ngân hàng với lãi suất thấp, dùng tiền vay được kinh doanh tài chính lấy lãi suất cao...
Đến hạn, các chủ nợ bắt người vay nợ phải trả tiền hoặc viết giấy vay nợ tiếp (với số tiền vay nợ lần sau là cộng cả số tiền gốc và lãi của lần vay nợ lần trước, sau đó trừ luôn số tiền lãi ít nhất của một tháng liền kề tiếp theo…); đến khi người vay chỉ có thể trả một phần hoặc không trả nợ được, đối tượng trực tiếp hoặc thuê người đòi nợ bằng một số thủ đoạn như: Tụ tập trước nhà, ném chất bẩn vào nhà, đe dọa giải quyết theo kiểu “luật rừng” để gây sức ép, khủng bố tinh thần… buộc “con nợ” phải trả tiền. Đồng thời, cùng với thủ đoạn đòi nợ trên, các đối tượng làm đơn trình báo cơ quan Công an về việc có đối tượng lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản của mình (thường là xe máy, ô tô) và yêu cầu cơ quan Công an tiến hành xác minh, giải quyết tố giác, tin báo tội phạm.
Biện pháp phòng ngừa
Để tránh rơi vào cái bẫy của vay nặng lãi, người dân cần lưu ý:
- Trước những lời mời gọi, quảng cáo hấp dẫn của các đối tượng cho vay nặng lãi, tín dụng đen, người dân phải hết sức tỉnh táo, cảnh giác để không phải trở thành “con nợ”, dẫn đến hậu quả đáng tiếc xảy ra.
- Trước khi tìm đến một địa chỉ nào đó để vay mượn tiền bạc phải tìm hiểu kỹ về lãi suất khoản vay và giấy tờ thủ tục vay có đúng quy định pháp luật hay không.
- Nên căn cứ vào quy định về lãi suất vay trong Bộ luật Dân sự 2015 để tự mình đánh giá về đối tượng cho vay hoạt động đúng pháp luật hay không.
- Nếu không may vướng vào những rắc rối vì tín dụng đen, cho vay nặng lãi thì nên trình báo cơ quan Công an trước khi hậu quả đáng tiếc xảy ra.