Theo các nhà vườn trồng hoa ở thôn An Trung (xã Duy Trung, Duy Xuyên), thông thường khoảng rằm tháng Tám âm lịch hằng năm là nông dân đã xuống giống hoa cúc, nhưng năm nay do thời tiết thất thường nên việc xuống giống gặp nhiều trở ngại. Ông Nguyễn Tý Tỉnh, thôn An Trung cho biết, so với năm ngoái thời tiết năm nay khó đoán hơn, tuy vậy để kịp cho vụ hoa tết bà con vẫn phải xuống giống. Riêng gia đình ông Tỉnh mùa này trồng 3.000 chậu cúc đại đóa và pha lê, chi phí ban đầu ước hơn 30 triệu đồng. Dù hiện tại, hoa cúc phát triển tốt nhưng ông Tỉnh cũng không khỏi lo lắng. “Tôi phải theo dõi thường xuyên mỗi ngày, xử lý đúng liều lượng nước, thuốc để phòng trừ sâu bệnh cho hoa nở kịp tết” - ông Tỉnh nói. Cũng theo ông Tỉnh, để hoa nở đẹp và đúng thời vụ thì kỹ thuật chăm bón và thời tiết là yếu tố quyết định. Do vậy, với thời tiết bất thường như năm nay thì việc chăm sóc càng phải cẩn thận và tốn công sức hơn nhiều.

Các nhà vườn đang khẩn trương vào vụ hoa tết.

Cùng tâm trạng trên, ông Võ Viết Bảo khối An Mỹ (Cẩm Châu, TP.Hội An) người có kinh nghiệm trồng hoa gần 20 năm phân tích, nếu mưa kéo dài ngày cây dễ bị nấm và xuất hiện sâu bệnh nên việc chăm sóc sẽ khá vất vả. Vụ hoa tết năm nay, ông Bảo xuống giống 2.500 chậu hoa hồng, hoa cúc, chủ yếu là cúc pha lê lấy giống từ Đà Lạt. “Đối với hoa cúc, khi xuống giống khoảng 15 - 20 ngày phải bấm ngọn lần 1 để cây tỏa hai nhánh, 15 ngày sau bấm ngọn lần 2 để cây tỏa nhiều nhánh. Thường thì cây bị bệnh hoặc không phát triển mới bấm ngọn lần 3. Ngoài ra, hoa cúc phải được chong đèn thường xuyên hàng đêm, nếu không khoảng 25 ngày hoa cúc sẽ cho nụ bé, cây hoa ngắn không đẹp và không nở  trúng tết” - ông Bảo cho biết.

Không chỉ cúc, quật mà mai cảnh năm nay dự báo cũng gặp nhiều bất lợi. Ông Nguyễn Thanh Lợi, khối phố 2A (Điện Nam Bắc, Điện Bàn) nhìn nhận, dù mai là loại cây dễ trồng nhưng để ra hoa đẹp, có giá trị thì rất khó khăn trong việc chăm bón. Ngoài sự kiên trì, tỉ mẩn biết tính toán được thời gian theo từng giai đoạn, khó khăn nhất là canh thời điểm tuốt lá để hoa nở đúng theo thời vụ. “Nhiều năm gần đây, thời tiết thay đổi thất thường khiến cho người trồng mai lao đao. Có những năm trời lạnh dài, nụ cứ “ngậm” mãi mà không chịu nở. Điển hình Tết Bính Thân vừa qua, hơn 50% số mai trong vườn nở sớm nên tôi chỉ bán được khoảng 200 chậu. Tôi đã tìm nhiều cách cầm độ nở của mai nhưng không có tác dụng. Hy vọng năm nay trời nắng tốt sẽ thuận lợi hơn” - ông Lợi tâm sự.

Hỗ trợ kỹ thuật cho nông dân

Bên cạnh việc xuống giống các loại hoa, hiện các nhà vườn trồng mai, quật cảnh tại Hội An cũng đang khẩn trương cắt tỉa cành, bón phân cho cây. Tuy nhiên, trước tình trạng nắng mưa như thời gian qua dự báo chất lượng cây hoa, cảnh tết năm nay sẽ khó được như mong muốn. Theo ông Nguyễn Vinh thôn Bến Trễ (Cẩm Hà, Hội An), hơn tháng nay dù ngày nào ông cũng ra vườn chăm bón, tỉa cành cho quật nhưng hoa ra rất ít, trái kết cũng không nhiều. “Tôi trồng quật được 10 năm rồi nhưng chưa có năm nào số lượng quật nở hoa và kết trái thấp như năm nay. Thời điểm này những năm trước, quật ra trái rất nhiều và lớn cỡ bằng đầu ngón tay trỏ rồi, nhưng năm nay mặc dù quật phát triển tốt nhưng hoa ít, hoặc ra hoa nhưng không đậu trái. Vì thế, tôi phải tăng cường phun thuốc dưỡng hoa, trái thì mới giữ được trái” - ông Vinh chia sẻ. Hiện gia đình ông Vinh có 1.000 chậu quất mini nhưng dự báo tết năm nay chỉ bán được 500 chậu, số còn lại sẽ dưỡng cho mùa hoa tết năm sau.

Thống kê cho thấy, hiện trên địa bàn TP.Hội An việc trồng hoa cây cảnh chủ yếu tập trung ở 4 xã, phường là Cẩm Châu, Tân An, Cẩm Hà, Thanh Hà với diện tích khoảng 60ha. Riêng trên địa bàn phường Cẩm Châu đã có 250 hộ trồng hoa, cây cảnh, chủ yếu là quật, hoa cúc, hoa hồng, đồng tiền và các loại hoa treo... Để ứng phó và phòng ngừa những rủi ro do thời tiết, Hội Nông dân phường phối hợp Hội Nông dân thành phố, Phòng Kinh tế và Trung tâm Dạy nghề mở lớp tập huấn về kỹ thuật trồng hoa, chăm sóc cây cảnh cho hội viên, nông dân. Bà Nguyễn Thị Vân - Trưởng phòng Kinh tế Hội An cho biết, để đảm bảo năng suất và chất lượng hoa, cây cảnh,  hàng năm phòng đều phối hợp với các địa phương tổ chức nhiều lớp tập huấn về quy trình, kỹ thuật canh tác cho cây như quật, cúc, ly ly, lay ơn… Thời gian này, phòng đang phối hợp với phường Cẩm Châu tổ chức khóa đào tạo nghề trồng hoa cây cảnh cho nông dân theo Đề án 1956 của Chính phủ nhằm nâng cao tay nghề cho người dân. Tuy vậy, thời tiết vẫn là yếu tố quyết định cho sự thành công của năng suất cây. “Làm chuẩn, đúng kỹ thuật nhưng thời tiết không thuận lợi thì năng suất, chất lượng cây, hoa cũng sẽ không đạt. Nên công tác chăm sóc và phòng ngừa sâu bệnh là rất quan trọng để đảm bảo sản lượng, chất lượng cho vườn” - bà Vân phân tích.

MINH PHƯỜNG - GIA KHANG